Əlahəzrət qadın, nə yaxşı gəldiz Bu rəngsiz, maraqsız, solğun yerlərə?.. - Tanınmış rus şairi Bulat Okucavanın şeirləri

Bulat OKUCAVA (9 may 1924-12 iyun 1997) - Rus şairi, nasir, ssenarist, bəstəkar. Dövlət Mükafatı laureatı. Müəllif mahnıları janrının yaradıcılarından biri, 200-ə yaxın mahnının müəllifi.

Ваше величество

женщина

Тьмою здесь все занавешено

и тишина, как на дне...

Ваше Величество женщина,

да неужели - ко мне?

Тусклое здесь электричество,

с крыши сочится вода.

Женщина, Ваше Величество,

как вы решились сюда?

О, ваш приход - как пожарище.

Дымно, и трудно дышать...

Ну, заходите, пожалуйста.

Что ж на пороге стоять?

Кто вы такая? Откуда вы?!

Ах, я смешной человек...

Просто вы дверь перепутали,

улицу, город и век.

(1960)

Əlahəzrət qadın

Qaranlıqlar sipər çəkib üstümə,

Sükut suyun dibi kimi laldı, lal.

Sizsizmi bu, ey əlahəzrət qadın,

Doğrumu bu, yuxumu bu, ya xəyal?

Əlahəzrət qadın, nə yaxşı gəldiz

Bu rəngsiz, maraqsız, solğun yerlərə?

Damcılar göllənir, damdan su axır,

İşıqlar yalandan közərir elə.

...Ah, yanğın kimidi bu gəlişiniz-

Nəfəs almaq belə çətin tüstüdən,

Bəs niyə dayandız qapı ağzında,

Buyurun, buyurun, içəri keçək.

Deyin, siz kimsiniz, hardan gəlmisiz?

Eh, necə, necə də sadəlövhəm mən,

Sadəcə dəyişik salmısız, bildim,

Küçəni, şəhəri və əsri birdən...

Ночной разговор

- Мой конь притомился,

стоптались мои башмаки.

Куда же мне ехать?

Скажите мне, будьте добры.

- Вдоль Красной реки, моя радость,

вдоль Красной реки,

До Синей горы, моя радость,

до Синей горы.

- А как мне проехать туда?

Притомился мой конь.

Скажите, пожалуйста,

как мне проехать туда?

- На ясный огонь, моя радость,

на ясный огонь,

Езжай на огонь, моя радость,

найдешь без труда.

- А где же тот ясный огонь?

Почему не горит?

Сто лет подпираю я небо ночное плечом...

- Фонарщик был должен зажечь,

да, наверное, спит,

фонарщик-то спит, моя радость...

А я ни при чем.

И снова он едет один,

без дороги,

во тьму.

Куда же он едет,

ведь ночь подступила к глазам!..

- Ты что потерял, моя радость? -

кричу я ему.

И он отвечает:

- Ах, если б я знал это сам...

(1962)

Gecə söhbəti

- Taqətdən düşüb atım,

Əyilib başmaqlarım,

Deyin, noolar, deyin,

İndi bəs hara gedim?

- Qırmızı çay boyunca,

Qırmızı çay boyunca,

Göy dağlaracan get, dost,

Göy dağlaracan.

- Deyin, ora necə gedim,

Yorulub axı atım?

- O parlaq oda sarı get,

O parlaq oda, canım.

- Bəs o parlaq od hanı,

Niyə dəymir gözümə?

Yüz ildir ki, çiynimlə

Dayaq olmuşam göyə.

- Yandırmalıydı onu

Fənərə baxan adam,

Neyləmək, yatıb, yəqin,

Yatıb, əlbət, çox güman.

...Gedir yenə yolsuz yolçu

Qaranlıqda tək-tənha.

Zülmət. Göz-gözü görmür,

Hara gedir o, hara?

- Nə itirmisən, ey dost? -

Qışqırıb çağırıram.

- Eh, bilsəydim, nə vardı? -

Cavab gəlir uzaqdan...

Человек

Дышит воздухом, дышит первой травой,

камышом, пока он колышется,

всякой песенкой, пока она слышится,

теплой женской ладонью над головой.

Дышит, дышит - никак не надышится.

Дышит матерью - она у него одна,

дышит родиной - она у него единственная,

плачет, мучается, смеется, посвистывает,

и молчит у окна, и поет дотемна,

и влюбленно недолгий свой век перелистывает.

İnsan

O təzə-tər otlardan,

Yellənən qamışlardan,

Oxunan nəğmələrdən,

Başının üstündəki

İsti qadın əlindən

Doymur, doymur ki insan.

Anası nəfəsidi -

Onun bir dənəsidi,

Vətəni nəfəsidi -

Onun yeganəsidi.

Gah ağlayır, gah gülür,

Gah keçir əzablardan,

Gah fit çalır, gah susur,

Gah da pəsdən oxuyur

Pəncərə qabağında

Hava qaralanacan.

...Və sevgiylə çevirir

Heç də uzun olmayan

Ömür vərəqlərini.

Полночный

троллейбус

Когда мне невмочь пересилить беду,

когда подступает отчаянье,

я в синий троллейбус сажусь на ходу,

в последний,

в случайный.

Полночный троллейбус, по улице мчи,

верши по бульварам круженье,

чтоб всех подобрать, потерпевших в ночи

крушенье,

крушенье.

Полночный троллейбус, мне дверь отвори!

Я знаю, как в зябкую полночь

твои пассажиры - матросы твои -

приходят

на помощь.

Я с ними не раз уходил от беды,

я к ним прикасался плечами...

Как много, представьте себе, доброты

в молчанье,

в молчанье.

Полночный троллейбус плывет по Москве,

Москва, как река, затухает,

и боль, что скворчонком стучала в виске,

стихает,

стихает.

Gecəyarı trolleybusu

Ümidlərim kəsiləndə,

kədər üstün gələndə

minirəm göy trolleybusa -

sonuncuya,

təsadüfən gələnə.

Gecəyarı trolleybusu,

qalx hərlən bu bulvar boyu,

çaparaq keç küçələri

götürməkçün xəyalları

puça çıxıb dözənləri.

Gecəyarı trolleybusu,

aç mənə qapılarını,

sənin o sərnişinlərin -

matrosların -

bilirəm bu soyuq gecə

köməyə gəlirlər necə.

Человек стремится

в простоту...

Человек стремится в простоту,

как небесный камень - в пустоту,

медленно сгорает

и за предпоследнюю версту

нехотя взирает.

Но во глубине его очей

будто бы - во глубине ночей

что-то назревает.

Время изменяет его внешность.

Время усмиряет его нежность,

словно пламя спички на мосту,

гасит красоту.

Человек стремится в простоту

через высоту.

Главные его учителя -

Небо и Земля.

Sadəliyə can atır insan

Sadəliyə can atır insan -

səmadakı daşlar boşluğa

can atantək.

Yanır ağır-ağır,

könülsüz-könülsüz baxır

sonuncudan qabaqkı uzaqlığa.

Gözlərinin dərinliyindəsə

yetişib nəsə -

gecənin dərinliyindəkitək.

Gözəlliyin söndürən,

zərifliyin solduran

zaman dəyişir onu;

körpüyə çəkilən kibrit misalı...

Sadəliyə can atır insan -

ucalıqdan,

dərs alır torpaqdan,

səmadan...

Tərcümə etdi: Hicran HÜSEYNOVA