***
Sadəcə, paltar olduğunu bilirdim.
Amma unutmuşdum.
Yalnız sən onu çıxarmaq istəyəndə
bunu təlaşla xatırladım
və həmin andaca öz-özümdən soruşdum:
"Hətta on illərdi düşünsələr belə ki, o sənsən,
yalnız paltardı axı...
Və bu təlaş nə üçündü?"
İndi heç bir anlaşılmazlıq yoxdu.
Budur, o, əzik-üzük vəziyyətdə,
köhnəlmiş, ömrünü başa vurmuş,
səninlə də heç bir əlaqəsi olmamış kimi
güllərin altındadı yad bir şey kimi.
Baxışlarımı yayındırdım.
Sən isə, hiss eləyirdim ki, baxırsan
mənə və hər ikimizə birlikdə,
amma necəsə çox uzaqdan.
Görünmürdün,
Uellsin romanında necəydisə, elə:
yalnız paltar səni görünən edə bilərdi.
Bir də qar,
çiyninə, kürəyinə düşüb qalan qar -
o da sənin varlığını faş eləyə bilərdi.
Amma kilsədə qar yağmır.
***
İndi mən sənə ibadət edirəm,
bilirəm, aralıq bir dayanacaqsan -
varsan, bilirəm.
Sən elə bir sığınacaqsan ki,
orda sözlərim başqa əlifbayla köçürülür.
Sənə ibadət edirəm:
səndən sənin özündən başqa
nə istəyim ki...
Sən isə heç nə anlamadan
sözlərimin üzünü köçürüb
daha uzağa göndərirsən onları.
Hər şey
Yarpaqlar, sözlər, göz yaşları,
kibrit qutuları, pişiklər,
bəzən tramvaylar, un növbələri,
uzunburun cücülər, boş şüşələr, nitqlər,
televizorda uzunboylu göstərilən şəxslər1,
Kolorado böcəkləri, benzin,
bayraqlar, tanış simalar,
Avropa Çempionlar Kuboku2,
qazla işləyən maşınlar,
ixrac üçün yararsız almalar,
qəzetlər, baton çörəklər,
saxta yağlar, qərənfillər,
aeroportdaca təbriklər,
"Cico"3, şokolad batonlar,
Buxarest salyamisi, pəhriz qatıqları,
"Kent" satan qaraçı qadınlar,
Krevediya4 yumurtaları,
şayiələr, şənbə axşamı,
yalançı kofe,
xalqların sülh mübarizəsi, xorlar,
hektar üzrə məhsuldarlıq,
Herovital5, yubileylər,
bolqar kompotu, fəhlə yığıncağı,
yüksək növ regional şərab, Adidas6, lətifələr,
"Kalya Viktoriya"dakı7 yeniyetmələr,
okean balığı, rumın nəğmələri8,
hər şey.
Uzun "A"
Cərrah bıçağı toxunmuş adam
ağrını vəsf etməyib,
kürəyinə bıçaq saplanmış adam
qorxusunu və ölümünü şeirə çevirməyib,
eləcə
xırıltılı və batıq "A" ilə keçinirsə ki,
dünya inciləri
onun yanında cırıltıya bənzəyir,
mən də hər şeydən daha çox
üstünlüyü həmin uzun,
arasıkəsilməz,
"A"ya verirəm.
Çünki bilmirəm
hansı qafiyələnmiş misra
ağrının sirrini
onun qədər faş edib -
həmin asi sait qədər.
Rus və ingilis dilindən tərcümələr
Səlim Babullaoğlunundur
Ziyarət
Başqa dünyaya
protokol ziyarətinə gəlirmiş kimi,
kədərlə qəbiristanlığa gələn qocalar
evə qayıtmalı olduqlarını,
həmişəlik
qala bilmədiklərini
düşünməkdən yorulublar.
Zəbur
Ayılar qış yuxusunu səndən öyrəndi,
amma mənə yuxunun
nə olduğunu öyrətmirsən?
Səndən çox şey istəmirəm.
Bilirsən,
ölüm üçün
çox təvazökaram.
Amma açıq gözlərimin qarşısında
hərəkət edən kimsə
səndən xahiş etmişdimi
mövcud olmayan küləyi?
At gözü kimiyəm
Sipərlə dünyaya qapadılmış
at gözü kimiyəm.
Məndən soruşma
yanına gələrkən
hansı ağacları,
hansı gülləri
görmüşəm.
Mən ancaq yolu görürəm,
bəzən də
mənə nəsə anlatmağa çalışan
buludların kölgəsini.
Siz nəsə bilirsiz
Siz nəsə bilirsiz, amma demirsiz mənə.
Siz mütləq nəsə bilirsiz,
başqa cür necə yaşamaq olar
bu qədər ömrü,
ana, ata
və siz - dünyanın bütün qocaları?
Bağışlayın, sizi kücənin ortasında saxlayıram,
səksən yaşlı cənab,
mənə aça bilərsinizmi
o sirri?
Toz-duman lava üzərində
qarşınızda diz çökurəm, qocalar,
o sirri mənimlə paylaşın...
Soyuq ulduzlar tək əllə sizi tumarlayırlar
və siz ölmürsünüz.
Rumın dilindən tərcümələr
Jalə İsmayılındır
1 - Rumın televiziyasının alçaqboylu Çauşeskunu uzun gostərməsinə işarə
2 - Buxarestin "Styaua" komandasının qələbəsinə işarə
3 - Sərinləşdirici içki
4 - Munteniyada yaşayış məntəqəsi
5 - Rumın istehsalı olan dərman
6 - Qida qıtlığı, ət novbəsi zamanı əhaliyə təklif olunan donuz ayaqlarına işarə
7 - Rumıniyanı, daha çox Çauşeskunu vəsf edən mahnı-şeir musabiqəsi
8 - Buxarestdə Qələbə prospekti; vaxtilə Rumıniya xüsusi xidmət orqanı olan
Securitate "hamı izlənir, nəzarətdədir" duyğusu yaratmaq və əhalinin canına qorxu salmaq üçün uşaq evlərindən götürülmüş, xüsusi olaraq təlim görmüş yeniyetmələri hərəkətsiz
dayanmaqla bu prospekt boyunca düzürdü.
© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!