Hələb handa, Şirvan handa
Şamaxının yaxınlığında
"Şaxəndan" adlı bir məzarıstan var.
Baş ucundan keçib-gedir
əsrlərin ilgəhindən çıxan yollar...
Seyid Əli Nəsiminin qardaşı
uyuyur burada.
Hər dəfə ziyarətə gələndə
elə bilirsən ki, qəbir
yola sarı yaxınlaşıb bir az.
Gözləri səyriyir -
narın-narın
misqal-misqal yola çıxan bu məzarın...
Bir qardaşının ruhu Hələbdə,
o biri qardaşının ruhu Şirvanda...
Hələb handa,
Şirvan handa!..
Bu ruhların səslənti dolu sükutu
Göyərçin qiyafəsində dolanır
rüzgarların ahəngində.
Hər səhər ala-toranda
yaddaşçiçəyi rəngində
Bir-birilə baxışan ruhların
bilincində boy göstərir
ata yurdu:
- Şamaxı...
"Dünya duracaq yer deyil, ey dil,
səfər eylə" -
deyərək şair bu dünyadan
üzünü döndərirdi,
Uca göylər etgilənir
iki qardaşın ruhuna
öz dərgahından
urvalıq göndərirdi...
Bürkülü günlər gəlir...
Gölməçələrdə, nohurlarda qalan
nəfəssiz, təpərsiz sular,
üstünüzdə qanad çalan
sərçələr də bilir
getdikcə
huşunuz - yaddaşınız itir...
Xəfə gecələrin hənirtisində
əsirsiniz tir-tir.
Yanınıza gəlməsə də
bir bəni-insan
ətrafınızda dingildəşən düyələr, cöngələr
sizi
yerlə-yeksan edəcəklər.
Sonra da qoşulub gedəcəklər -
Yarpızlı dərələrin havasına!
Söz tutmayır diliniz,
Qırımınız kilidli...
sakit, səssiz susursunuz...
Uzaqlardakı dağ çayının harayı
batırıb soraqlarınızı.
Həm də yetişdirdiyiniz
çömçəquyruqların hıçqırığı
tutub qulaqlarınızı.
Gəlir, bürkülü günlər gəlir -
Ofsanaya düşmədi bir damcınız belə.
Ümid olduğunuz buludlar da
Uzaqlardadır, uzaqlarda -
Qayıtmaq fikirləri yoxdur hələ.
Öz yerindən ayrılan torpaq
Yerindən, yurdundan ayrılan dibçəkli torpaq,
asılmısan bir evin yeddinci qatının
pəncərəsindən...
Guya azad olmusan yerdəkilərin
səs-küyündən, tələsindən.
Qoşulmusan bir dibçəyə,
O da sənə bənd olub.
Xoşbəxt sayırsınız özünüzü.
Yuxarıdan yerə baxmaq ləzzəti
tutub sizin gözünüzü!
Bilmirsən ancaq yetəcək
O gülün də öz xəzan çağı.
Elə qucağındaca
quruyacaq -
onun ardınca səni də
tullayacaqlar üzüaşağı.
Bu dünyanın iki üzü
Bir xurcunun iki tayı -
bir gözündə buğda,
bir gözündə söz...
Bir ocağın iki qatı -
üstü küldür, altı köz.
Bir çayın iki sahili -
birinə yaxınıq,
birinə uzaq.
Evinə qonaq gələn kasıbın
bir üzü qaradır,
bir üzü ağ.
Gerçəkliyin iki tərəfi -
gah şövqi,
gah kölgəsi gəzir
insanların arasında -
yarasında!
Atasız uşağın toyunda
Anasının bir gözü ağlayar,
bir gözü gülər.
Şəhidlərin dul qarıyan
qadınlarının iki surəti -
bir üzü qızdır,
bir üzü gəlin.
Qanunların da iki qaydası varmış -
biri hakimiyyətin,
biri camaatın, elin.
Qorxu
Dəmir yollarının üstüylə
qatarlar keçir,
gecə-gündüz.
sürətlə, dümdüz.
Qoşa relslərin arasında qalan yerlərdə
Qışda belə güllər açır, otlar böyüyür -
Çünki dəmir təkərlərlə
polad relslərin
sürtgüsündən yaranan istilik
daim yayılır
orada bitən otlara, çiçəklərə
çilik-çilik, tel-tel -
Sanki Günəş qılığıdır,
ilıq yaz urvatıdır elə bil...
Qoşa xətdən bir az kənarda isə
soyuqdur, qışdır.
əsər-əlamət belə yoxdur yaşıllıqdan -
qarın üstü naxış-naxışdır.
Qatarların ətkəsən əyləc səsi,
Dolu, ağır vaqonların vahiməsi
Diksindirməyir bu yaşıllığı,
qorxutmayır çiçəkləri!
Qatarların sürətindən
çıxan qığılcımlar
qamaşdırmayır güllərin
şehli gözlərini.
Əlçim, kövrək otlar turşutmayır üzlərini -
hisdən, pasdan, taqhataqdan...
Qığılcımların, səs-küyün istisində,
böyüyür otlar, çöl çiçəkləri
qış aylarında belə
uzun illərdən bəri -
Qorxusuz - hürküsüz...
Sonra deməyin ki:
Qorxusuz isti yer varmı
təhlükəsiz bəlli inkişaf hanı?!
Qorxu gözükölgəli edir ancaq -
Düşüncəni,
İnsanı!!
Düyməli bıçaq
Onun xisləti, nəfsi
qatlama bıçaq kimidir.
Açılır, kəsir-tökür, qan axıdır.
Hələ qabağını alan yoxdur axı.
Sonra qatlanır, girir, uzanır öz içinə.
Yatır rahatca -
Heç nə deyil vecinə.
Gizlənir bir cibin isti yerində,
arın-arxayın...
Sanır ki, bilən yoxdur
kimdir onun yiyəsi.
Düyməsi basılır -
Dik atılır, çıxır iti tiyəsi
durur üzə.
Deyir: "Mən, Mənəm!"
Hələ ki ona deyən yoxdur
"Sən", "Sən" deyilsən!
Sən bir düymənin əlindəsən,
Böhtançının dilindəsən.
Xırda, ofxarlı bir düymə
qaldırır, yatırır onu,
sonra da gizlədir
batırır onu.
Deyən olacaqmı görən
Bıçaqsan, dik dur həmişə -
üzündə düzlük, vüqar!
Öz işini gör açıq-aşkar.
Danışma ağzıyelli adamların diliylə.
Bıçaq da qatlanarmı,
bir düymənin əliylə?!
Tamah ovçusu
Küləklər dənizlərdən
dərin-dərin nəhrlərdən
əl çəkmirlər -
nə axşam, nə səhər.
Baş vurub sərasər
qarışdırırlar aranı.
Gah arana çatdırırlar dağı,
gah dağa aparırlar aranı.
İçənəkləri də dəniz, nəhr suyu deyil ki
Deyəsən, yazıqlar susuzdur, təşnədir.
Yedikləri də heç nədir!..
Cidardan çıxmış köhlənlər kimi
düşüblər dənizlərin, nəhrlərin canına -
ac, susuz.
Yaxşı körükçülərdi,
ara qarışdırmaq
çoxdan keçib onların iliyinə, qanına.
Tamah ovçusu kimi
Balaca, günahsız balıqları
tullayırlar sahilə.
Yosunları sürüyüb atırlar
qumların üstünə.
Balıqlardan fərqli
sahildə çapalamayır yosunlar -
kirimişcə uzanıb yatırlar.
Nə düşüb bu küləklərə
görəsən, nə?!
Niyə bu kövrək, sakit
suları bulandırırlar,
Balıqçıları iş-gücündən yayındırırlar?!
Sonra da deyirlər ki:
ağa qara qatmırıq -
gəzə-gəzə
əsə-əsə
biz hər şeyi görürük,
Ara qatmırıq,
balıqlar sularda boğulmasın deyə -
onlara təzə hava,
təzə nəfəs veririk...
***
Dəvə kini
O kimdi -
ins-cins gözə dəyməyən
uzaqlardan gəlir...
Karvan içindədir amma...
yenə tənha, tək...
Qum fırtınasından keçərək
gədikləri aşa-aşa
səhra gəmisi kimi
yolları gövşəyə-gövşəyə gəlir...
ləngər vura-vura, löhrəm yerişi ilə
hürgüclərini yeyə-yeyə
gəlir...
Aclığı, susuzluğu almır eyninə -
Üzünə, gözünə, ayaqlarına deyil
Bir xal düşüb ürəyinə.
Yox, nə karvandaşları incidib,
nə sahibi döyüb onu.
Ürəyinə düşən o xal
nədən düşüb, hansı dərddən?!
Dəvətikanlı, yovşanlı
Uzaq bir səhrada öz doğma balasını
qoyub gəlib -
elə bilir elə oradaca ölüb gəlib!..
O zamandan sərgərdandır,
dünyası başına dardır!
Hayıfını çıxacaq o adamı
döş zindanı ilə
Basıb əzməyəcək -
Tüpürməyə gedir o kəsin gözlərinə.
Soruşma ki, niyə, nədən -
O adamın ki...
Köşəyindən ayırıb onu,
köşəyindən!..
© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!
© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!
