Tənha bir evdə qorxular içində ağlamağı bacarsaydım... - Federiko Qarsia Lorka üçün ağı - Pablo Neruda Kənan Hacının tərcüməsində

Tənha bir evdə qorxular içində

ağlamağı bacarsaydım,

gözlərimi çıxarıb yeyə bilsəydim...

Sənin səsin naminə edərdim bunları,

səsin yaslı portağal ağacı;

sənin şeirin naminə edərdim bunları;

hayqırtıyla fışqıran şeirin üçün.

Bir bax,

mavi rəngə boyayırlar xəstəxanaları

sənin üçün,

sahildəki kənar məhəllələr

və məktəblər sənin üçün böyüyür, abadlaşır,

tük salırlar yaralı mələklər;

toy balıqları,

dəniz şabalıdları...

Göyə uçur

Qara tülləriylə dərzi dükanları,

qaşıq-qaşıq qanla dolur

sənin üçün.

Və ulduzlar canlarına qıyırlar,

öpüşə-öpüşə

bəmbəyaz geyinirlər.

Bir şaftalı ağacı

tülə bürünüb quş kimi səkirkən,

sən bir düyü gülüşüylə gülərkən

nəğmələr ötəndə,

nəbzin ritmini itirəndə,

dişlərin, qırtlağın,

barmaqların

bir-birinə qarışanda

necə də şirin idin sən,

mən onda məhv olurdum,

məhv olurdum mən.

Məzarlıqlar üçün

gecə səsi qısılmış zənglər arasından

nəhr kimi keçən;

nəhrlər sanki yaralı əsgər koğuşuydu -

içi adamla dolu.

Yaxınlaşan,

üstünə şığıyan nəhrlər vardı.

Gecə ağlaya-ağlaya

boğulmuş çarmıxların keçişini seyr edərkən sən,

məhv olurdum mən,

səni görə bilmirdim.

Bir bax,

ölüm nəhrinin önündə

pərişan halda ağlayırsan sən.

Dumanı, kölgəni, unutmağı

qara bir qıfla axıda bilsəydim

qatarların, gəmilərin üstünə,

gecənin sirrini açardım sənə,

sümüklərinə sarılan sarmaşıqdan

qoruyardım səni,

kifli soğan qoxusu gələn

şəhərlərdə gözləyirlər yolunu,

boğuq bir səslə

nəğmə söyləyərək

keçəsən deyə,

yaşıl qaranquşlar saçlarında yuva qururlar,

dilsiz nütfə qayıqları

arxanca üzürlər,

sümüklü böcəklər,

yelkənli gəmilər,

albalıqlar da sənə tərəf çevirir

solğun üzünü,

qanlı ağzın,

on beş gözlü başın görününcə.

Şəhərin otellərindən

yığa bilsəydim zəngli saatları,

əzik dodaqlarıyla yaz ayı

evinə necə dönəcəyini

görə bilsəydim,

yığın-yığın insanların

məlul-məhzun təntənələriylə

məzarçıların, süvarilərin,

qanlı xəritələrin,

planetlərin

evlərinə necə döndüyünü görə bilsəydim...

Uzun bıçaqlarla

dəlik-deşik olmuş

Məryəm ana təsvirlərini

sürüyə-sürüyə aparan maskalıları,

damarların, köklərin,

xəstəxanaların,

qarışqaların, su pərilərinin

evinə necə gəldiklərini görmək üçün

edərdim bunları...

İçinə qapanmış atlının

hörümçəklər arasında öldüyü bir yataq...

Tikanlar içində bir gülün,

sarıya çalan bir gəminin

küləkli bir gündə

bir körpənin evinə necə girdiklərini

görmək üçün edərdim bunları...

Mən, Olivero, Norah,

Viskente Alexandro, Delia,

Maruka, Malya, Marina,

Maria Luisa, Larko La Rubia,

Rafael Uqarte, Kotapos,

Rafael Alberti, Karlos,

Manolo Altobaquirre, Bebe,

Molinari, Rosabes, Konka Mendez

və unutduqlarım -

evinə necə gələcəyimizi

görmək üçün edərdim bunları...

Gəl ki, başına tac qoyaq,

gəl, sağlamların ən sağlamı,

gəl, kəpənək taxmış centlemen.

Sən eeey,

sonsuz, azad,

qara bir şimşək kimi parlayan insan,

madam ki, qayalıqlarda

gecəyədək qalmaq mümkünsüz,

onda öz aramızda danışaq,

gəl, həmişə birlikdə olduğumuz kimi

bu dəfə də birlikdə olaq.

Bir qanlı xəncərin bağrımıza sancıldığından

bəhs etmirsə, nəyə lazım bu şeirlər?

İnsanın ölümə hazırlandığı

bu viran künc üçün deyilsə,

nəyə yarar bu söz oyunu?!

Qiyamət günüymüş kimi

ulduzlar qəfildən səpilmiş irmağa

kasıb-kusubla dolu evlərin

pəncərələrindən...

onların evlərində

bir ölən var,

bəlkə də büroda, hansısa bir xəstəxanada

kimlərsə işlərindən oldular,

yaralarından qan damır,

acılar çəkirlər

bu məxluqlar,

hər yanda vay-şivən,

pəncərələr göz yaşıyla dolu,

eşiklər aşınmış göz yaşlarından.

Ulduzlardır axan

Ucsuz-bucaqsız nəhrdə.

Federiko, dünyanı görürsən,

yolları görürsən

daşlardan, relslərdən savayı

kimsənin qalmadığı bir küncdən,

əlvidaları görürsən

stansiyalardan...

Hər yerdə problemlər içində boğulan

Çeşid-çeşid insanlar var;

övkəlisi, ümidsizi var,

yoxsulu var,

onun-bunun çiynində

keçinmək sevdasıyla

Harami var.

Həyat budur, Federiko,

ey qoca igid,

ey qara sevdalı adam,

bu da sənə bir vəfa borcum.

Sən də çox şeyləri bilirsən indidən.

Yavaş-yavaş çox şeylər öyrənəcəksən...

Tərcümə etdi: Kənan HACI