Bir şairin ağrısız yoxmu yaşamaq haqqı?.. - Nadir Yalçının şeirləri

Bir bürkülü iyul axşamı

 

Qonşumuz Əhməd atası ölən gün

qızdırmadan yananda,

başının üstündə

nənəsi ağlayanda,

Qonşumuz Əhməd yerindən dikəlib

məzlum-məzlum baxanda,

baxıb-baxıb

qara yaylıqlara axıb-axıb:

"Məktəbə gedəndə,

uşaqlar atamı soruşanda,

xar tut dəyəndə,

köynəyim bulaşanda,

Alagöz itəndə,

yonca bitəndə

bu qədər camaata nə deyəcəm?"

- Qonşumuz Əhməd hönkürəndə

bayatıların səsi batanda

bir bürkülü iyul axşamıydı.

 

Bir bürkülü iyul axşamıydı,

iyul axşamıydı lap bürkülü.

Qonşumuz Əhmədin istidən öldüyü,

atasının eləcə öldüyü iyul axşamıydı.

Elə axşamıydı, elə...

Bağda meyvənin yaxşı vaxtı,

ən yaxşı vaxtı,

lap yaxşı vaxtı öldü qonşumuz Əhmədin atası.

Qonşumuz Əhməd sübh çağı -

atasının vida vaxtı

Bağa tərəf boylanıb:

"Meyvənin bu vaxtı adam da ölər?"

- dedi, ağzında şirəni tamsınıb,

əriyi tamsınıb,

gilası tamsınıb,

ağzının dadının son axşamıydı.

Qonşumuz Əhməd qızdırmadan yananda,

Əriyin yanağı qızaranda

sübh çağı qara rəngdə açılanda

Bir bürkülü iyul axşamıydı.

 

Küknar meşəsindən düşmüşdü axşam,

düşməmişdi,

hardansa gətirib salmışdılar

qonşumuz Əhmədin atası ölən axşamı.

Hava dayanmışdı,

su dayanmışdı,

Allah da dayanmışdı.

Ayaq saxlamışdı küçədən keçənlər.

Əlini əlinə vurub elə hey deyirdilər:

"Yazıq Əhməd, yazıq Əhməd..."

Yetim qaldı qonşumuz Əhməd

Bir bürkülü iyul axşamı.

 

Sərçələrin iyunu

 

Günəş pərdəni ram edib

şığıdı yazı masasına.

Hardasa bir qoca

baxarkən əsasına

hovuza tullanan uşaqlar

əl elədi səmaya.

Yuxarı mərtəbədəki qonşu

eyvana çıxıb palaz çırpanda

radiodakı nəğməyə səs verdi.

Gurultuyla gələn leysan

tez səngidi.

Kim isə çağırır kimsəni,

Kim isə salam verir

əvvəlkindən daha tez.

İndi səhər tələsir,

yubanır gecə.

Xəzri əsir...

İyundu.

 

Qaldırımlar rəngini dəyişir,

Tut boyayır səkini.

Küçələr məst,

insanlar sərməst,

günlər, saatlar xoş.

Payıza qalmayan toyların səsi

təzə ayın bağrından qopur.

Açıq havadakı çayxanalar

söhbətgaha çevrilir.

Fatmayi bağlarında sayrışır meynələr.

Gözləyir qonağını dənizkənarı restoranın

gənc,

yaraşıqlı

universitetin qiyabisində oxuyan ofisiantı.

Fəvvarələrin ecazkar fontanı

çiləyir damcılarını öz kölgəsinə.

İyundu.

 

Sərçələr tut ruzisini dadıb cikkildəşir,

Boğazlarını qamaşdırır şirə.

Sərçələr gölməçələrdə çimişir,

elə yaraşırlar şəhərə...

Sərçələr yad ölkələrdən qayıdan quşları

doğma nəvazişlə qarşılayır;

daimi sakin kimi...

Bu tut ağacları Allahın sərçələrə ehsanıdı.

İyun sərçələrin iyunudu,

hər yer sərçələrin...

 

Salam Sarvana məktub

 

Ey qoca şeirimizin salam-məleyk qapısı,

Nə oldu birdən-birə əcəl buludlarına?!

Yağış yağandan sonra ətri gələn torpağın

Hər qarışı səsləyər təbib nəvazişini.

Çağırmaq istəyəndə ölülərin ruhunu

Köməyə çata bilər Füzulinin nəfəsi?

 

Qapını örtənlərin yox idimi insafı?

 

Törəyə bilmədilər min budağ cücərdənlər,

Cücərtdilər baharın ilkin pöhrələrini.

Xatırlamaq ağırdı... hökmü qəti zamanın

Sərəncamı qurutmaz güllərin şirəsini.

 

Seyr elə, zülmə axan yaşların saflığını

inci dənəsi kimi düzümmü çal zülfünə?

 

Ey nəzm mülkümüzün biyaban sərgərdanı,

Hanı yüyəng yiyəsi, boz köhlənin cilovu?

 

Məhəbbət umanların ahı ərşə ucaldı,

Bu dünya vaxtla deyil, sözlə birgə qocaldı.

Bu vəfadan iraqlar hansımızdan öc aldı?

Belə olur görəsən, yaşamağın hesabı?

Bəlkə ümid saxlayaq durnalar qayıdana?

 

Ki alnımız açılıb qələmin hökmü sarı,

Əzəl-əcəl oynunun kimdi astanasında?

 

Bəs soruşan olmadı könlümüzün fərəhin -

Uçdu qanadlarında kəmfürsət arzuların.

Vida saatımıza inansaydıq əzəldən,

Nə mənası olardı açılan sabahların?

 

Nə oldu ki, inandıq ölümün gəlməyinə?

 

O həmin nəfəs idi - həyatın kandarından

bu qoca kainatı pıçıltısı bürüyən

O həmin qələm idi - öz sivri ucu ilə

kədəri kölgəsində sonsuzluğa sürüyən.

 

Bir şairin ağrısız yoxmu yaşamaq haqqı?

 

Adaşım daş

 

Təkcə adımı həkk etdiyim daş qalıb -

Qalib daş...

Rəngini, duruşunu dəyişməyən

Anam mənə süd verəndə necə var elə,

Qoca nənəm can verəndə necə var elə,

Atamız qışqıranda tək yerini dəyişməyən -

Qəlib daş... Dözümlü daş...

Gedib çıxanda məni salamladı

Məndən sadiq, məndən vəfalı daş.

Hanı biz evimizdən çıxanda

Göydən yerə yağan daş?

Hanı ölənlərim, olanlarım?

Elə bircə daş sağ qaldı?

Dərd daşım,

Sirr daşım,

Qardaşım daş, atam daş,

Məni sinəsində yaşadanım,

Adımı yadında saxlayan daş.

 

Gördüyüm ən qonaqpərvər,

ən canıyanan, ən qoçaq.

Vətənə məndən yaxın,

Vətəni məndən çox sevən

Soy daşım,

Ad daşım,

Məndən vəfalı adaşım.

 

***

Məni unudun

Unutmaq istəməyəndə

Məni unudun.

Guya, heç tanımamısınız.

Unudun, solmuş çiçəklər kimi,

Sonuncu namaz qılan müəzzin kimi,

unudun məni.

 

Məni unudun

guya kim imişəm bu hamının içində,

Məni unudun

hamı olmayanda, bir mən qalanda

Unudun, kimsəsiz daxmalar kimi,

dükanı bağlayıb səhərə çıxmayan baqqal kimi

unudun məni.

 

Məni unudun,

səsimi də siləsiniz gərək,

Məni unudun,

barmaqlarım gəzən hərflərin hamısını da.

Unudun, sonsuz adamlar necə unudulursa,

Unudun, bir də qayıtmayan gedənlər kimi.

 

Məni unudun elə bu saat, bu dəm,

unudun məni, bütün quruyan nəmlər kimi,

bütün köhnəlməyənlər kimi unudun məni...

 

Əlisəmid Kürə...

 

Alnının qırışından,

taleyin qarğışından,

şikəstə oxuyan aşığa

ağlamağından tanıyıram mən səni...

ağla, Kürüm, ağla, mən ölüm.

 

Saçının ağlığı taleyin qara oyunu,

dara atların telini,

ara bu ömrün toyunu -

Bir qol qaldır,

çağla, Kürüm, çağla, mən ölüm.

 

Torpağımı cadar-cadar

gördüm, böyüdüm,

qarğadım Günəşə,

sonra tez yalvardım Aya,

məni bağışlasın deyə...

Əllərini cadar-cadar görəndə

əlimi əlimə vurub

bir şaqqanaq çəkdim

bu nainsaf dünyaya,

bu naqolay gərdişə.

Açdın qollarını əzaba sarı,

bağla, Kürüm, bağla, mən ölüm.

 

***

Evlər var, içində ağaclar bitir,

Evlər var, tənhadı qovaqlar kimi.

Evlər var, içində adamlar itir,

İtir, birdən sönən çıraqlar kimi.

 

Evlər var, qapısı kiliddən qaçır,

Evlər var, kilidi pasın içində.

İlahi, bu adam özündən qaçır,

Min ildi toy qurur yasın içində.

 

Evlər var, min yerdən pəncərəsi var,

Evlər var, sirri bir, otağı birdi.

Evlər var, damının rəngi min cürə,

Soruşsan, dərdinin ortağı birdi.

 

Evlər var, içində ağaclar bitir,

Evlər var, dağılır yeri, yağışdan.

Evlər var, səs salır ulduza, aya,

Evlər var, sağ çıxıb qanlı savaşdan.

 

Bir doğma hənirti evi isitdi,

Pərdə-pəncərəni bağrına basdı.

Bir işıq min evə şölə saçardı

Xoşbəxtlik körpüsün qurmaq olsaydı.

 

Laçın, 2023

 

Məmməd İsmayıla

 

Ömrün-günün bu qovhaqov çağında

bir həkimin bıçağında qan,

kiminsə isti ocağında

soyuq hənirti olmasın...

şairə deyin, ölməsin...

 

Əgər sıxsa onu şəhər havası,

ruhunu incitsə ambulans səsi,

neçə dəfə qucaq açsa

xəstəxana dəhlizi,

o həmin adamdı, qorxu olmasın...

şairə deyin, ölməsin...

 

özü kəndin yadındadı,

adı kəndin yadında,

misrası dilimin altında...

neçə ürək döyünür

ürəyinin səsiylə,

bir böyük ocaq isinir

şairin nəfəsiylə...

hicran pəncərəsini örtün, soyuq olmasın...

şairə deyin, ölməsin...

 

məni gözləyənlərdən biri də sən ol,

mən oldum, olmadım,

bəlkə, öldüm, ölmədim,

gözlə,

gözünə ehtiyac,

sözünə möhtac,

misrana ac olanlar var...

gözlə, kimsə naəlac olmasın...

şairə deyin, ölməsin...

 

Gəncə, 2023

 

***

Sağ olun, asta gedin, doymadım,

gedən ayağınıza qurban olardım,

mən siz deyən olmadım, olmadım,

siz də mən deyən olmayın...

 

Sağ olun, arxaya dönməyin, görməyim,

görsəm, ürəyim yumşalar, naçaram,

üzünüzə bağlı qapı açaram, dinməyin,

hardasız bilməyim, bilməyim.

 

Yuxalmışam, dolmuşam, sərgərdan...

məni yumşaq bilib yeməyin, ölməyim.

axı ürəyimdə sözüm çox qalıb,

sizə necə deməyim, ölməyin?!.

 


© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!