şeir-esse
- Niyə öldürmürsən məni? Sən ki qatilimsən mənim.
- Ölünü necə öldürüm, sən ki çoxdan ölmüsən.
Pilləkənin yanında tələsik ayrıldı onunla
dümağ libasa bürünmüş pirani qoca - ağappaq
saqqalı vardı. Əlini əlindən üzüb əvvəlcə ağ çiçəyə
döndü bir gül kolunun üstündə, sonra kəpənək
uçuşuyla qeybə çəkildi.
Oyanıb çarpayının qırağında oturdu Vahid (1).
Sanki yuxudan yox, gerçəklikdən oyanmışdı O (Vahid).
Yuxu indi gördükləri idi elə bil.
Düşüncədən məhrum idi, yox idi O, var ola-ola,
həm də var idi axı deyəsən yox ola-ola.
Gözü pəncərəyə sataşdı; hər iki tərəfində gerçəklik.
Yuxu - pəncərə şüşəsi, gah bu, gah o üzündəsən:
bir tərəfi divar sərhədlər, bir tərəfi sonsuzluq.
Pəncərə önündəki gül kolu bu məyusluğuyla
nə düşünür görəsən
varlıqla yoxluğun itən sərhəddində?
1
0 = 1. Sevir bu bərabərliyin fəlsəfəsini, riyazi
qaydanın harda pozulduğunun fərqinə varmaz:
bir ədədinin sıfır üstlü qüvvəti vahid: 10 = 1;
bir ədədinin bir üstlü qüvvəti də: 11 = 1.
bu iki bərabərlikdən 10 = 11, bu uyğunluqdansa
0 = 1 alınar. Yoxluq varlığa, varlıq yoxluğa dönər.
Varlıqla yoxluğun itər sərhəddi.
0
Yoxluq da varlıqdı elə,
nəyinsə dəyişilmiş forması olsa da belə.
Məsələn, sıfır. Sıfır dərəcəli temperatur -
yoxluqdan deyil, varlıqdan xəbər verər,
elə mənfi dərəcəli də;
üşüdər adamı, elə üşüdər, hiss edərsən
şaxtalı havanı vücudunda,
hiss edərsən varlığını yoxluqda, yoxluğu varlığında.
Varlıqla yoxluğun itər sərhəddi,
var olar hər şey yoxluqdan o yanda belə.
Sıfır - varlıqla yoxluğun görüş nöqtəsi -
iki sonsuzluğun vida nöqtəsi; üzü aşağı mənfi,
üzü yuxarı müsbət sonsuzluq - üst-üstə düşərlər
simmetrik olduqlarından - varlıqla yoxluğun
itər sərhəddi.
1
Zavalı ilk nəğməsiylə gələn qu quşunun
ölümü nəğməylə başlayıb, nəğməsi ölümlə
bitər. İlk nəğməsi elə son nəğməsi olar -
doğumla ölümün itər sərhəddi.
Görərsən dərin bir zəkadan doğan elmi kəşf
ölüm kabusuna, ölümçün yaranan silah
ləyaqət rəmzinə dönər -
olumla ölümün itər sərhəddi.
Zir-zibil vurğunu milçəklər şirəyə də gələr,
qonub zərif dərinin üstünə misilsiz bir
gözəlin qanını sorar.
Nifrətdən deyil, sevgidən sancar bal arıları,
nifrətdən yox, sevgidən ölər arılar.
Sevgi bitən yerdə nifrət, nifrət bitən yerdə
sevgi başlayar bəzən. Bəzənsə sevgidə nifrət,
nifrətdə sevgi cücərər asta-asta, həzin-həzin...
sevgi ilə nifrətin itər sərhəddi.
Sular da torpağın üstü ilə axar. Nə qədər saf,
nə qədər təmiz olsa da yenə torpağa
söykənər, torpaqda bitər. Nə qədər dərin
olsa da çaylar dibi lil, palçıq olar;
islanmış torpaq şəklində -
saflıq çirkaba çevrilər, itər gözəlliyin sərhəddi
0
Hər iki gözünün kənarında halqa şəklində
qara xalları olan ağ rəngli dovşan balası
gətirmişdi o gün rayondan gələn bacısı oğlu.
O dovşan balasının azadlığı bahasına kimsə
bir neçə manat qazanmışdı Bakı-Salyan şosesində.
Ayrılıqlardan yazdığı zaman
ağappaq masanın üstünə düşən bir damcı
dumduru göz yaşının sarımtıl dairə şəkilində
masaya hopduğunu xatırlamışdı Vahid.
"Vətənin şəklini çək" - dünən axşam deyəndə
oğluna yaşadığı evin şəklini çəkirdi uşaq
həyəti bağ-bağatlı.
Vətən nədir ki? - sərhədləri cızılmış
bir neçə... kvadrat metr torpaq sahəsi, əgər
adı çəkiləndə evinin, qəbrinin, sevginin, nifrətin,
həsrətin... şəklini çəkə bilmirsənsə.
"Ah vətən, vətən!" - deyərdi qonşu kənddə
ərdə olan bibisi hər dəfə doğulduğu kəndə
girdiyi zaman. Qürbətə getdim, - söyləyəndə
təəccüblənərdi o vaxtlar Vahid. Qadınçın
doğma kəndin sərhəddində bitərdi vətən, - sonralar
xatırlayardı, - bibinin bir kəndlik vətən
həsrətində itərdi bütün sərhədlər. Hər evdə,
hər kənddə, hər şəhərdə bitib, hər evdən, hər
kənddən, hər şəhərdən başlamalıdır əslində vətən, -
düşünür Vahid, - başlayıb bitməməlidir, bitməməlidir sonsuzluqda
belə insanın sevgisi, nifrəti, həsrəti kimi...
0 = 1
Yenidən yuxu aparmışdı Vahidi: yer göyə, göy
yerə qarışır, torpaq suların altında qalır,
olum ölümə, ölüm oluma, sevgi nifrətə, nifrət
sevgiyə dönür, ağ qara, qara ağ olur.
Uçur, uçur, elə hey uçur hər şey kəpənək
uçuşuyla ağappaq çiçək şəklində - varlıqla yoxluğun
itir sərhəddi.
Qalxıb çarpayıdan əvvəlcə divara söykəndi Vahid,
sonra yavaş-yavaş pəncərəyə yaxınlaşıb
üzünü şüşəyə söykədi. Sonra açıb pəncərəni
götürdü aradan sərhəddi. Sonra üz-üzə
qaldı O, pəncərə önündəki gül koluyla
varlıqla yoxluğun itən sərhəddində.
02.03 2010-05.04.2023
© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!