Serbiyalı qələm dostlarımızın festivallarla bağlı dəvətini alanda, heç düşünmədən iştirak edəcəyimi bildirdim. İnciya Beynəlxalq Poeziya Festivalı (İNDJIJA Pro Poet, 2021), digəri isə Serbiya Beynəlxalq Sənət və Ədəbiyyat Festivalıdır (LİTERA ARS PANEVECO, 2021).
İlk dəfə idi Serbiyaya səfər edəcəkdim. Əslində, heç vaxt görmədiyin bir ölkə ilə görüşmək özü poeziyadır. Yol yoldaşım olsaydı, daha xoşbəxt olardım. Ancaq neyləməli, bilet birnəfərlikdir. Səkkiz ildir Yazıçılar Birliyinin əməkdaşıyam. Bugünədək səfərlərim çox olub. Cəmi iki dəfə Yazıçılar Birliyinin biletiylə uçmuşam. Bu ikinci idi. Festival təşkilatçıları digər məsələləri həll edirdi, təyyarə biletindən başqa. Sağ olsunlar, Anar müəllim və Çingiz müəllimə müraciətim müsbət qarşılandı.
Bir az ləng adamlara adətən "arxayın Hüseyn" deyirlər. Uşaqlıqdan qalıb yadımda. Hüseyn kimdi, bu söz niyə bu qədər məşhurlaşıb bilmirəm, ancaq mən vallah "arxayın Hüseyn" deyiləm. əksinə, məsuliyyətliyəm. Nəzərdə tutulmayan tıxacı görəndə Çingiz müəllimə zəng etdim, "birdən Allah eləməmiş, gecikib edərəm, məlumatınız olsun, bəlkə köməyinizə ehtiyacım oldu". Allaha şükür ki, qorxuduğum başıma gəlmədi. Sonradan Bakıda bildim ki, Çingiz müəllim gecikəcəyim halda təyyarənin gözləməsini tapşırıb. Daha özünüz bilərsiniz, inansanız da, inanmasanız da. Əsas odur ki, mən bu gücün Çingiz müəllimdə olduğuna yaxşı bələdəm.
Məşəqqətli yol başlayır. 7 saat İstanbul Hava Limanında neyləyəcəm mən, İlahi. "Eybi yox, başımı birtəhər qataram", özümə təsəlli verirəm. Orta oturacaq boşdu. Çox şükür. Rahat gedəcəyik. Digər oturacaqda əyləşən yoldaşla isə İstanbul Hava Limanında tanış olacam və biz düz 7 saat - səhərədək söhbət edəcəyik...
Norveçdə yaşayır. Bacısı dünyasını dəyişdiyi üçün Bakıya gəlibmiş. İndi geri - evinə qayıdır. Qürbətin qəribidir. Ancaq Norveç kimi ölkədə adamın ev boyda Vətəninin olması da fəlakət deyil. O evdə oğlu, qızı, yoldaşıyla öz dilimizdə danışırlar. Uşaqlarını yaxşı yetişdirdiyini - milli ruhda böyütdüyünü deyir. Qızı türkiyəli qardaşımızla ailə qurub. Qudaları İstanbulda yaşayır. Seyran müəllimin sözü olmasın, çox yaxşı oğlandı, vallah.
Budur təyyarəmə minik başlayır. Norveç azərbaycanlısı hələ günortayadək gözləməli olacaq. Onun işi lap əngəldi. Sağollaşıb qapıya doğru gedirəm. Yorğunam, yuxusuzam, amma enerjim tükənməyib. Yüngülvari narahatlığım Kalininqrad - Moskva təyyarəsində başıma gələnlərə görədir...
Huşumu itirmişdim. Təyyarə Moskvaya enənədək oksigen aparatıyla nəfəs almalı olmuşdum. Sonra həkim heyəti təyyarəyə qalxmışdı. "İnfarktsan!". Liftlə təyyarədən həkim otağına aparılmışdım. Dostum İsmayıl üzümü güldürmək üçün, "yeganə adamsan ki, super bizneslə uçmusan" demişdi, "təyyarədən hər adam liftlə düşə bilmir". Yenidən müayinə və eyni qərar: İnfarkt! Onların və İsmayılın israrıyla təcilli tibbi yardım maşını məni Moskva xəstəxanalarından birinə aparmışdı. Orada isə təcili tibbi yardımın həkimiylə xəstəxana həkiminin arasında mübahisə düşmüşdü. İnfarkt deyil - infarktdır. İnfarkt deyil - infarktdır! "Əşşi! İnfarkt deyiləm!" deyib, xəstəxananı tərk etmişdim. İsmayıl yola gətirə bilməmişdi, "heç olmasa anjio...". Yox! Biletlərimiz batmışdı, bir gün Moskvada qalmalı olmuşduq və gözəlim Bakı! Sonra bir müddət elə bildim ki, hər uçanda başıma o hadisə gələcək. Çox şükür. Olmadı. Amma mən hələ də o hadisəni ölüm kimi xatırlayıram. Məncə, o, ölüm idi. Geri qaytardılar ki, hələ lazım deyilsən. Ya da hələ lazımsan. Yoxsa təyyarə göyərtəsində huşumu itirib yıxılanda nə üçün məni oyadan insanlar haqqında - bunlar dəlidirlər, yatmışam da, məndən nə istəyirlər? - deyə düşünəydim. Belə! Hə, yadımdan çıxmamış - bu hadisə bir şeir də yazdırdı mənə.
Məni yaman qucaqladın,
Qaşla göz arasında...
Sol yanımdan yapışmışdın
Ömrün sağ yarısında.
Gəldim, gördüm, tez qayıtdım
Vaxtını çox almadım.
Sən mənimçün darıxmışdın
Mən də mənsiz qalmadım.
Ayılmasam nolacaqdı,
İlahi, pərvərdigar?
İşim-gücüm, sevdiklərim
Yarımçıq əlyazmalar...
Bir nağılın sonuyammı
Beləmi bitəcəkdi?
Dünya qazanacaqdı
Dünya itirəcəkdi?!
Moskva-Bakı reysi. Göyün yeddinci qatı
Və İstanbul-Belqrad reysi... Yan oturacaqlar boşdur. Əla!
Göyün yeddinci qatı... Hansısa qüvvə sanki həmin şeirin davamı kimi yeni şeir yazdırır mənə... İndi Allaha daha yaxınıq... Yəqin, ondandı.
Məndən bir şey qalmaz
Bu yer üzündə.
Bir qara köpük də
Bir qara daş da.
İndi hər nə varsa
Göy üzündədi
Qanadlı balıq da,
Qanadsız quş da.
Məndən bir şey qalmaz
Bu yer üzündə.
Nə şeir, nə yazı, nə söz, nə söhbət
Bütün yetimlərə mərhəba...
Bir də...
Məhəbbət, məhəbbət, yenə məhəbbət!
Məndən bir şey qalmaz
Bu yer üzündə.
Mənim nəyim var ki,
Mənim kimim var
Yeyib-bitiriblər bütün dünyanı
Bircə mən qalmışam...
Və... Qarışqalar
Məndən bir şey qalmaz
Bu yer üzündə.
Yosunlar ehsandı ayaq izimdə
Məndən heç nə qalmaz
Bu yer üzündə.
Nə Allah özündə, nə göy özündə
Məndən heç nə qalmaz
Bu yer üzündə...
Yosunlar, yosunlar, yazıq yosunlar
Hər şey mənimlədir, yerdən göyədək
Bütün başlanğıclar və bütün sonlar.
İstanbul-Belqrad reysi. Göyün yeddinci qatı
Belqrad... nəhayət. Şəhər görünmür. Hər tərəf yaşıllıqdı. Mən sonradan - bir həftəlik səfərin sonuna yaxın bildim ki, bu ölkə yaşıllığın - meşənin içində gizlənmiş bir ölkədi. Elə bil kimsə böyük, çox böyük bir meşənin ağaclarını aralayıb Serbiyanı onun içinə yerləşdirmişdi.
Bəxtimin bir məqamda gətirdiyini yaxşı bilirəm. İndiyədək hansı ölkədə olmuşamsa, təsadüfən o ölkəni yüzlərlə kilometr avtomobillə gəzməli olmuşam. Bu səfər də belə oldu. Beş şəhərə səfər və yüzlərlə kilometr. Bu baxımdan Serbiyanın yaşıllığını yaxşıca görə bildim. Bu barədə yenə danışacağıq.
Dəyərli dostum Miodraq məni hava limanında qarşılayır. Şairdir. Tədbirlərin - festivalların təşkilatçısıdır. Həyat yoldaşı, dostum Aleksandra da onunla idi. Lütf ediblər, sağ olsunlar. Chevrolet cipə əyləşirəm və izn alıb, 5 saatlıq həsrətdən sonra nikotin çubuğuma sarılıram. Ətraf-mühiti acgözlüklə yaddaşıma köçürürəm. Arada dostlarımın serb dilində söhbətlərinə qulaq kəsilirəm. Rus dilinin əmisi oğludu. Çətin də olsa anlamaq olur. Soruşuram ki, nə qədər yol gedəcəyik, 100-120 kilometr deyirlər. İnciyaya gedirik. Yaşıllıq! Yaşıllıq! Yaşıllıq! Bir də günəbaxan və daha çox qarğıdalı. Hər tərəf qarğıdalıdı. Və maraqlıdır ki, şumlanmamış, əkilməmiş bir qarış belə yer yoxdur. Bu qədər qarğıdalını neyləyəcəklər görən... Yaşasın torpaq!
İnciyaya çatırıq. Yorğunluq və aclıq güc nümayiş etdirir. Öncə yemək. Gözəl və səliqəli bir məkana gətiriblər bizi. Yanında da otel. Hər otağa iki nəfər yerləşdiriblər, mənsə tək qalacam. Bunu Azərbaycana ayrıca bir hörmət kimi də qiymətləndirmək olar. Yoxsa tanımadığın adamla bir otaqda gecələməkdən işgəncəli heç nə yoxdur.
Axşama Milli Kitabxanada tədbir var.
Rusiya, Belarus, İspaniya, Şimali Makedoniya, Böyük Britaniya, Amerika, İsveçrə, Kanada, Xorvatiya, Braziliya, Albaniya, Ukrayna, Montoneqro, Bolqarıstan, Çexiya və b. ölkələrdən gələn qələm adamları...
Sarı üzlü almanax kitab paylayırlar hər birimizə. İştirakçıların şeirləri yer alıb. Üz qabığının yuxarı hissəsində pərvazlanan quşlar təsvir olunub. Payızdı... Hər halı ilə payız! Yaşasın payız!
Festivallar çərçivəsində müxtəlif məkanlarda və müxtəlif şəhərlərdə tədbirlər nəzərdə tutulub. İnciya Milli Kitabxanasında keçirilən tədbirdə şairlər şeirlərini səsləndirirlər. Biri də mənim payıma düşür. Çıxışıma serb dilində salamlama edərək başlayıram. Gələn kimi bir iki söz çırpışdırmışam. Bu elementar jestə görə tamaşaçıların üzü gülür. Alqışlayırlar. Sonra rus dilində Serbiyada olmaqdan və bu festivallara qatılmaqdan, poeziya aşiqlərilə görüşməkdən məmnun olduğumu bildirirəm. Rus dili... Kaş bütün dünya türk dilində danışaydı. Türk dili demişkən, serb dilində saysız-hesabsız türk sözləri var. Osmanlıdan qalma. Təşkilatçılara təşəkkür edib, tamaşaçılardan onları ürəkdən alqışlamalarını xahiş edirəm. Alqışlar! "Sarı çiçəkli matəm bayrağı"nı səsləndirirəm. Öz dilimizdə. Musiqinin dili yoxdu? Heç poeziyanın da, şeirin də dili yoxdu. Onlar yaxşı bilirlər ki, mən şeir oxuyuram. Çünki ayrı-ayrı dillərdə oxuyan şairlərin də oxuduqlarının şeir olduğunu mən yaxşı bilirəm. Dilimizin sehrinə düşən tamaşaçılara serbiyalı şair dostumuz Duşa xanım şeirimi ingilis dilində səsləndirir. Ardınca isə serb dilində izahını verir. Alqışlar! Yaşasın alqış!
Şeir tərcümə olunmaz. Amma neyləməli ki, oxunanların şeir olduğunu bilsələr də, şairin kainata ötürmək istədiyi ismarıcları anlamaları üçün tərcümə zəruridir. Tərcümə demişkən, Duşa xanımın oxuduğu kitabı dəyərli dostumuz, yazıçı-tərcüməçi Kamran Nəzirli tərcümə edib. 23 şeir var içərisində.
Birinci günün tədbirində festivalın Qran-Prisi Serbiyanın görkəmli şairi Lyubivoje Rsumoviçə təqdim olunur.
Səhəri gün səhər yeməyindən sonra məktəblərə yollanırıq. Bölüşdürüblər. Hər məktəbə üç şair. Dünyanın bütün uşaqları gözəl və məsumdurlar. Stadionlarında yerdən sıra ilə əyləşib şeirlərimizi dinləyirlər. Onları azərbaycanlı uşaqlar adından salamlayıram. Bir kiçik şeir səsləndirirəm onlar üçün... "Qırmızı"... Və "The World Smells Love" adlı kitabımı məktəbin kitabxanasına hədiyyə edirəm. Rusiyadan gələn serb əsilli Milan Teşiç də şeirlərini səsləndirir. Yaşasın uşaqlar!
Elə həmin tədbirdə serbiyalı şair, rəssam, heykəltəraş, filosof Predraq Baneqlavla tanış oluram. Xahiş edir ki, onun evinə dəyək, emalatxanası ilə tanış olaq. Gedirik. İnciyada evlər möhtəşəmdi. Bizim alışmadığımız hasarsız evlər. Hər tərəfi gül-çiçək, yaşıllıq. Hər iki emalatxana möhtəşəmdi. Predrağın həm heykəlləri, həm də rəsm əsərləri dahiyanədi. Sənətkar bizə öz yeni kitabını hədiyyə edir. Aforizmlər... Yaşasın sənət!
Yenə uzaq bir yola çıxırıq. Get ki gedəsən. Ölkə o qədər gözəldir ki, yaşıllıqlar, ağaclar o qədər möhtəşəmdir ki, adam bir qram da olsun bezmir, usanmır, yorulmur. Yaşasın ağaclar!
Voyvodinaya yetişdik. Kruşhedol kəndi. Nəhəng monastra qonağıq. XVI əsrə aid Kruşhedol Monastr Kompleksi. Kompleks iki hissədən ibarətdir, yepiskop Maksim Brankoviç tərəfindən qurulan kişi monastırı və anası rahibə Angelina tərəfindən inşa edilmiş qadın monastırı. Serb Pravoslav Kilsəsinin iki patriarxı və Kral Milan Obrenoviç burada dəfn edilib.
Yeri gəlmişkən, mən Serbiyaya Şuşa havasıyla getmişdim. Vaqif Poeziya Günlərinin və ecazkar Şuşa ziyarətinin ardınca Serbiyaya uçmuşdum. Şuşa ilə bağlı yazımı tezliklə "Ədəbiyyat qəzeti"nə təqdim edəcəm. Bilirdim ki, hər kəsin ürəyi doludu və gözləməyi öz üzərimə götürdüm. İndi Şuşanı ona görə xatırladım və xatırlatdım ki, Şuşadan sonra dünyanın heç bir nöqtəsi gözəl görünə bilməz deməyəcəm, sən demə, Şuşadan sonra, məhz Şuşadan sonra dünyanın hər bir nöqtəsi möhtəşəm görünürmüş. Çünki Şuşa havası məsələsi var! Yaşasın Şuşa!
Monastır Kompleksində qoz ağacına rast gəldim. Şuşada qoz ağacından iki qoz dərib atmışdım çantama. Birini də bu ağacdan dərdim. Bəzi alimlər qoz ağacını "həyat ağacı" adlandırırlar. Mən də Şuşa qozlarıyla Avropa qozunu tanışdırdım ki, Şuşaya həyat qayıtdığını, Şuşanın həyatımıza qayıtdığını yaxşı bilsinlər.
Monastır Kompleksi ziyarətindən sonra çox da uzaqda olmayan bir restorana gəldik. Festival qonaqlarını Serbiyanın ən məşhur şərablarıyla tanış etmək idi məqsəd. Dədə Qorquda oxşayan bir ağsaqqal kovboy imicində qarşımıza çıxdı. Məlum oldu ki, həm restoranın, həm də şərab istehsalının sahibidi. Və poeziyanı çox sevdiyi üçün bütün bu kimi tədbirlərdə mütləq qonaqları həmin məkanla, ağsaqqalla tanış edirlər. Sonra şeirləşdik. Mən "Qara gözələ elegiya" dedim.
Axşama doğru açıq havada festivalın növbəti tədbiri təşkil olundu. Açıq havada keçirilən poeziya axşamları daha gözəl olur. Mənim də belə bir layihəm var - Günlərdən şeir. Milli Kitabxana ilə birgə edirik. Şeiri insanlara yaxınlaşdırmaq, xalq içinə çıxarmaq... Qayğılardan başı qarışan, canının dərdində olan, çörəyinin arxasınca qaçan, şəhər gəzintisiylə sağlam ruha sahiblənmək istəyən adamlara şeiri xatırlatmaq... Yoldan ötənlər ayaq saxlayıb dinləyirlərsə, deməli, şeir onların qida mənbəyidir. Deməli, şeirsizləşdiklərini xatırlamış olurlar. Onlara "Evsiz qapı"nı oxuyuram.
Tədbirdə qonaqların diplomlarını da unutmurlar.
Axşam ziyafəti və gecəniz xeyrə qalsın, serblər!
Səhər yenə kitabxanada tədbir var. Sonra harasa başqa şəhərə gedəcəyik.
Kitabxanaya bir neçə kitabımı hədiyyə edirəm, təbii ki, tədbir iştirakçılarına da bir şeir.
Şeir axşamları musiqisiz olmaz. Xorvatiyadan gələn Vedran hər tədbirdə gitara çalır. Bəstələdiyi biri-birindən gözəl nəğmələri oxuyur.
Bir də İsveçrədən gələn bir dostumuz var. O da serb əsillidi. Draqan Vukasinoviç. Əla şairdi. Gözəl insandı. Elə bil qohumdu, yüz ilin dostudu, elə bil azərbaycanlıdı. O qədər danışırdı ki, arada düşünürdüm, adam bu qədər enerjini haradan alır. Amma boş danışmırdı. Sənətdən, vətəndən, tarixdən danışırdı. Yorulmadan, həvəslə, şövqlə. Bir gün onu Bakıya dəvət edəcəm. Təbii ki, təşkilatçı dostlarımızı da. Bu münasibətlərin davam etməsində yarar var. Ədəbiyyatın xeyirinə! Yaşasın Ədəbiyyat!
Uzun bir yol. Yol boyu ucsuz-bucaqsız əkilmiş torpaqlar. Qarğıdalılar, günəbaxanlar. Və nəhayət, Paneveka şəhəri. İnciyadan hec bir halıyla geri qalmır. Səliqəli evlər. Yaşıllıqlar. Güllər, çiçəklər.
"Sekin Salas" otel. Gözəl həyəti olan bir evi otelə çeviriblər. İndi bu oteli dostlarımız Miçogili (Miodraq) işlədirlər. Hər gecə otelin həyətində şeirli-musiqili gecə təşkil edilir. Rok, caz, estrada... dəli şeytan deyir, bir "ala gözlüm" oxu bunlara, musiqimizin gözəlliyini anlasınlar.
"Ala gözlüm", "Əsən yellər", "Nazəndə sevgilim", "Gəmi", "Sarı gəlin"... və s... və s... Amma öz aramızda.
Səhəri gün - Paneveka kitabxanası... Şeir, musiqi. "Mənim dərdim təkcə sənsən...".
Yaxşı bir təklif. Paneveka Milli Kitabxanasından. Təşəkkür edirəm. Səsi sonra çıxacaq.
Qəribədir, bəlkə hərəsinin min dərdi var bu insanların, bəs bunlar niyə bu qədər xoşbəxtdirlər. Elə mən də. Yoxsa sözdür bütün dərdlərin dərmanı? Yoxsa şeirləşməkdir hər şeyə çarə. Bu nədirsə, başqa bir dünyadır, ayrı bir dünya. Bu dünyada hər kəs xoşbəxtdir. Yaşasın söz!
Yenə yol göründü. Uzaq bir yol. Daha yol boyu nələri görmüşəmsə məndən yaxşı bilirsiniz. Qarğıdalı! Qarğıdalı! Qarğıdalı!
Bu uzaq yolun sonunda maraqlı məqamlar varmış. Voyevodina. Serbiyanın görkəmli şairi Georqi Jura Yaksiçin ev-muzeyini ziyarət və muzeyin həyətində şeir axşamı. 1832-ci ildə bu evdə doğulub böyüyən Jura Yaksiç təkcə görkəmli şair deyil, həm də görkəmli nasirdi, görkəmli dramaturqdu, görkəmli vətənpərvərdi və serb rəssamlığında romantizmin ən görkəmli nümayəndəsidi. Adi kənd həyatı yaşayıb. Bu, evin hər məqamından hiss olunur. Əşyalar, geyimlər...
Əvvəlcə təhsilini yarımçıq qoyan Jura, sonradan rəssamlığa maraq göstərir və 1853-cü ildə Münhenə gedərək Rəssamlıq Akademiyasında təhsil alır. 1854-cü ildə "İbrahimin qurbanı" əsərini çəkir. 1861-1862-ci illər ərzində Vyana İncəsənət Akademiyasında təhsilini davam etdirir. Maraqlı faktlardan biri də odur ki, o, 1878-ci ildə Bosniya və Herseqovinada Osmanlılara qarşı qiyamda iştirak edir. Onu "Serbiya milli ruhunun simvolu" adlandırırlar. Şeirlərində azadlıq istəyi, zalımlığa qarşı etiraz hər zaman planda olub. 1878-ci ildə, 46 yaşında vərəm xəstəliyindən dünyasını dəyişib.
Dostum Miodraqın da soy ismi Yaksiçdi. Atası ilə Muzeylər şəhərində, 260 yaşlı çinarın altında tanış olduq. Bizi orada gözləyirdi. Azərbaycandan olduğumu biləndə "mənim dostum Anar necədir?" dedi. "Anar mənim evimdə olub" bu sözü deyəndə ağsaqqalın necə qürurlandığını hiss etməmək mümkün deyildi. Daha sonra həmin axşam bütün Yaksiç ailəsilə tanış olduq. Miçonun anası, qardaşı, qardaşı arvadı. Gözəl və qonaqpərvər insanlardır. Atası, eyni zamanda tanınmış rəssamdı. Qardaşı isə tanınmış ssenarist, həm də şair. Ümumiyyətlə üzü Jura Yaksiçdən bəri bu soyad Serbiyada məşhurdur. Bu soy ismdə xeyli tanınmış adamlar var. Rusiyalı qələmdaşım Sergey Qlavyukla söhbət edirik. "Yaxşı"nın bütün türk xalqlarında istifadə olunduğunu deyirəm. Yarızarafat, yarıciddi deyir ki, Miçonun soyadı bəlkə də ordan gəlir. Düşündürücüdür. Çünki ayrı-ayrı dillərdə bu soyad jakşi, kakşi kimi səslənir.
Miodraq tədbirin aparıcılığını edir. Jura Yaksiçin ruhu qarşısında şeirləşirik. Tələbələr üçün hərə bir şeirini səsləndirir. Səmaya baxıram - elə bil Jura Yaksiç səmaya yeni bir əsərini çəkib, gülmsəyir. Əliylə "əladır!" deyir.
Tədbirdə serbiyalı naziri də tanımaq fürsətimiz olur. Nə fərqi var hansı sahə üzrə nazir idi.
Axşam yeməyini elə oradaca, Rumıniyanın qulağının dibində, gözəl bir restoranda edirik. "Jiveli!" - bu sözü əzbərləmişəm. Bunlarda tost qısa və konkretdi - "Jiveli", vəssalam! Olduğumuz yer artıq Rumıniya ilə sərhəddir. Nə keçərdim ora, oranı da görmək qismət olarmı nə zamansa?!
Növbəti gün bizi Dunay çayına aparırlar. "Saçı Dunay xanım..."
Almaniya, Avstriya, Slovakiya, Macarıstan, Xorvatiya, Serbiya, Bolqarıstan, Rumıniya, Moldova və Ukrayna daxil olmaqla 10 ölkəni birləşdirən gözəl Dunay. Gəmi çayın üzəriylə irəlilədikcə mən qəribə bir dincliyə, huzura sarılıram. Eşq kimi! Şeir kimi! Necə gözəlsən, Dunay! Yaşasın Dunay!
Pıçıldayıram...
Bir sehrli mücrü ola -
içində Ay parası...
Açasan ki, tapılıbdı -
gözlərinin qarası...
Gecə düşə, qaranlığa
asasan Ay balanı...
Unudula yer üzünün
gerçəkləri, yalanı.
Ulduz aça arzuların,
ümidlərin bərq vura.
Ruhun uça bədənindən,
bu dünyadan qurtula!
Dunaylı gecənin ardınca açılan səhər - Vətən yolu! Dostlarla qucaqlaşıb, sağollaşırıq. "Yenidən görüşmək ümidilə" deyirik. Yaşasın dostluq!
Məşəqqətli yol var yenə. Neçə saat Belqradda, neçə saat İstanbulda. Amma bu, məşəqqət deyil! Bu yolun sonunda gözəlim Vətən, gözəlim Bakı var! Sürünə-sürünə də, dizin-dizin də getsən, uf deməzsən.
Draqanın kirayələdiyi avtomobillə qarğıdalıları keçib, Belqrada varırıq. Belqrad küçələrində irəlilədikcə Draqan mənə köhnə və yeni Belqraddan danışır, göstərir. Qəribədir ki, indi mən serb dilini çox asanlıqla başa düşürəm, anlayıram. Düz bir saatdır danışmağı sevən dostumla həmsöhbətəm. o Belqradı təriflədikcə mən ona Bakıdan danışıram. Bakının daha gözəl olduğunu deyirəm. Sonra yadıma düşəndə, adamı pərt elədiyimi xatırlayıram. Görünür, darıxmışammış Bakı üçün. Belqrad hava limanı, 100 dollarlıq test və təyyarə. Özünə yaxşı bax, Belqrad! İstanbul... gözəlim İstanbul. Sən də özünə yaxşı bax! Səni çox sevirik!
Və... Bakı... Vətən! Yaşasın Bakı! Yaşasın Vətən!
© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!