Dilsuzun təqdimatında...
DİLSUZ
BİR GÜN SƏHƏR-SƏHƏR
Bir gün səhər-səhər
qapını döysəm,
Səni yuxudan oyandırsam,
ki, hələ
sis qalxmamışdır
Xaliçdən,
gəmilər fit verməkdədirlər.
Ətraf alacaqaranlıqdır.
Körpü açıqdır hənüz.
Yolçuluğum
uzun sürdü, olduqca,
gecə
dəmir körpülərdən
keçdi qatarımız.
Dağların başında
beş-on evli kəndlər,
Teleqraf dirəkləri
yollar boyunca
şütümüş,
şütümüş bizimlə bərabər...
Türkülər oxumuşam pəncərədən,
oyanıb,
oyanıb, yenə yatmışam,
biletim ümumi vaqonadır -
üzü qara olsun
kasıblığın.
Lülədaşından gərdanlığa
pulum çatmadı,
sənə
Sapancadan
bir səbət alma aldım...
Ver əlini,
Heydərpaşa vağzalı,
dedim,
budur, artıq,
gəmi limandadır,
pırıl-pırıl.
Hava yüngülcə soyuqdu.
Dəniz
qətran və balıq
ətri verir.
Körpüdən
qayıqla çıxdım
qarşıdakı sahilə
və heç dayanmadan qalxdım
nəfəskəsən yoxuşu...
Bir gün səhər-səhər
qapını döysəm,
- Kimdir? - desən
yuxulu səsinlə
içəridən...
Saçların dağınıqdır,
gözlərin süzgün,
kim bilir, bir dənəm,
nə qədər gözəlsən...
Bir gün səhər-səhər
qapını döysəm,
oyandırsam yuxudan səni,
ki, hələ
sis qalxmamışdır
Xaliçdən,
gəmilər fit verməkdədirlər...
TÜRKİYƏM
Səni
ta Qarsdan Ədirnəyə -
təpədən-dırnağa sevmişəm.
Dağlarını,
düzlərini,
çaylarını,
dənizlərini
türkü-türkü,
dastan-dastan
öymüşəm...
Sən -
Zonquldaqda
ana nəfəsitək
isti bir yuva,
Sən -
Ağ dənizdə
nazlı bir sahil,
Sən -
Qoçhisarda duzum,
Sillədə qızımsan…
Belimdə
gümüş işləməli
bir xəncər
enmişəm Adanaya,
dilimdə
Dudaloğlundan
bir təkərləmə:
"Şu yalan dünyaya
gəldim-gələli..."
Sən -
atam, anam, əmim, dayım,
Sən -
xalam, bibim,
Sən -
qardaşım, bacımsan,
Sən -
nəsl ağacımsan -
kökü ürəyimə,
budaqları göy üzünə
işləyən,
Türkiyəm,
Türkiyəm,
Türkiyəm!..
Qırxbulaqda -
yamyaşıl bir yastanada
gözüm qaralana,
dizim heydən
düşənə qədər
güləşmişəm,
sonra Ərzurumda
bir dişləmə çayla
çıxarmışam canımın
yorğunluğunu...
Dağlar
yol verməsə də,
bir axşamüstü
yetişdim Ərdahana,
Amma, sən demə,
ulu Tanrının
dörd yanını
gül-çiçəklə bəzədiyi
Konyada imiş
qəlbimi odlara yaxan
o alagözlü qız...
Səni, Türkiyəm,
ta Qarsdan Ədirnəyə -
təpədən-dırnağa sevmişəm.
Dağlarını,
düzlərini,
çaylarını,
dənizlərini,
yurd sevdalısı igidlərini
türkü-türkü,
dastan-dastan
öymüşəm...
SİMFONİYA
Tənha qaldıqca
səni düşünürəm -
hər şeydən əvvəl
səsin gəlir ağlıma,
sonra saman sarısı saçların,
sonra cümə ertəsi,
sonra göy üzü -
beləcə, dərddən qurtuluram.
Bir yağış yağsa,
təkcə ikimizi islatsa,
yan-yana olsaq,
əl-ələ tutsaq,
günlərlə
ac qalsaq, ac -
eynimə də gəlməz,
içim rahat -
bir göyərçini
tumarlayırmışam kimi...
Tənha qaldıqca,
bilsən, nələr düşünürəm:
bir yanımda dəniz,
o bir yanımda sən,
bir yanımda çinar,
o bir yanımda sən,
bir yanımda eşq,
o bir yanımda da eşq -
səninlə qocalmaq istəyirəm...
GÖYƏBAXMA DAYANACAĞI
İkimiz
birdən sevinə bilərik,
göyə baxaq
bu tez-tez yanıb sönən,
göz qırpan işıqların,
şəkər qamışlarının arasından,
al, qurtar gözlərimi
günəşdən, yabanı otlardan.
Bu qorxaq əllərimdən tut,
bu evləri adla,
bu evləri də, bunları da,
göyə baxaq...
Göyəbaxma dayanacağında
düşən var, deyərik,
avtobus dayanar, düşərik,
bu qaranlıq belə,
çox gözəldi,
eşq olsun Yaradana!
Oğrular,
polislər,
aclar,
toxlar -
hər kəs uyusun!
Bir sən oyaq qal,
bir də mən -
öpüşək, öpüşək, öpüşək,
arada
başımızı qaldırıb,
göyə baxaq
tez-tez yanıb sönən,
göz qırpan işıqların,
şəkər qamışlarının arasından…
Sənin bu əllərində
nə var, bilmirəm,
tutunca
güclənirəm, güclənirəm, güclənirəm…
Minlərcə,
milyonlarca pəncərən vardı,
bir-bir örtdüm,
yanıma -
bu göyəbaxma dayanacağına
gələsən deyə.
Gözlərin
keçmiş kimi
yalnız, tək-tənha…
İndi avtobus gələr,
minib gedərik
bir də ayrılmayacağımız yerə,
bir də ayrılmayacağımız yerə,
bir də ayrılmayacağımız yerə…
FEDERİKO QARSİA LORKAYA ÜÇ ŞEİR
1
Mən sevərəm çiyinlərimi,
apoletsiz,
ulduzlarsız olsa da.
Mən sevərəm çiyinlərimi,
uçan bir mədənin
tavanına dirək olsa.
Mən sevərəm çiyinlərimi,
savaşda bir qaba,
yataqda bir incə
çiyinin yanında…
2
Yol uzun, hava isti,
qamçılaram atımı,
yetişərəm Kurtubaya.
Endiyini görsəm
bir gün maralların
sürülər halında ovalara,
insanların
dünyanı bölüşdüklərini
xatırlayaram…
Sevişərəm - ölərəm,
savaşaram - ölərəm,
qoyaram çantama
quru çörək və pendir,
yetişərəm Kurtubaya
dediyin kimi:
"Saat beşdə, axşamüstü…".
3
Ah, qaragözlüm,
göydən daş yağdı, daş,
yerdə qaldı
budağından qopmuş portağallar…
Ah, qaragözlüm,
bilirəm,
xalqımın qara günüdü
gözlərimə bağlanan
qanlı məndil…
Göydən daş yağır, daş,
gilas ağaclarının
və maralların acığına…
Artıq
xalq yolunda
tökülən qan
neçə iyen edər, bilirik.
Sapı
gül budağı gözəlliyində
bir bıçaqdır azadlıq
İspaniyada
və hər yerdə!
BÜTÜN QAYĞILARDAN QURTULMAQ
Sularla axmaq,
bir gün, bir gün, bir gün,
dağlara çıxmaq,
dağlara çıxmaq
bir gün, bir gün, bir gün.
Çiçək kimi açmaq, çiçək kimi açmaq
bir gün, bir gün, bir gün…
Ağaclara,
güllərə, çiçəklərə
su vermək,
su vermək,
su vermək
bir gün, bir gün, bir gün.
Hələ
saymağı bilməyən
körpə uşaqlarla
oynamaq,
oynamaq,
oynamaq
bir gün, bir gün, bir gün.
Sonra…
Sonra bir yorğun atla,
bir solğun çiçəklə
evə dönmək,
evə dönmək,
evə dönmək.
Bu işə, bu işə, bu işə
keşiş, keşiş, keşiş
nə deyəcək, nə deyəcək,
nə deyəcək
qoy desin, qoy desin,
qoy desin…
BEZGİNLİK
Bir ümid tapdım -
geyindim əynimə,
Bir sərin, mavi
göy üzü tapdım -
geyindim əynimə,
Küçələr gördüm,
dənizə enirdilər -
geyindim əynimə,
üstlərindən də
səni geyindim, gülüm, səni…
Ümidmi çox yaraşdı mənə,
göy üzümü,
küçələrmi,
sənmi - bilmirəm…
Üç dilim yemiş kəsdim,
birini mən yedim,
birini sənə verdim,
biri də sərçələrə…
Gözünü zillədiyin
hər yerdə dayanmışam,
əlimdə bir yemiş…
Üç dilim kəsdim,
biri mənim,
biri sənin
biri sərçələrin…
Hanı sərçələr?
Yoxsa, uçurtdun onları?..
Yaxşı ver,
o bir dilimi də
Xurşid bəyə - ver,
ürəyin sakitləşsin…
İSTANBUL DEDİLƏRMİ
İstanbul dedilərmi, mənim ağlıma
Vaiz küçəsi gəlir,
Ədirnə qapısı gəlir,
evimiz gəlir,
küçənin başında dayanan
bir gözəl qız gəlir…
Biletçi zəngi çalar,
tramvay dayanar,
bir akasiya ağacı,
bir meyvə dükanı,
bir qəlyanaltı…
Qumrular uçuşur
kilisənin şüşəli qülləsində,
göy üzündən
bəmbəyaz buludlar keçir…
Bu Həsən əfəndinin qəlyanaltısıdı,
Ədirnə qapısında,
bu, daşyonan Kamaldı,
uşaqlıq yoldaşım,
Buludu - Xalicdən,
rüzgarı - Boğaziçindən,
bir xoş gün keçiririk bu yay:
"Dörd çahar, sə dü, pəncü sə,
Axşam olur, günəş batır, hardasa…"
Pırıl-pırıl
eşq içindədi
Mihrimah Sultan məscidi,
Əyyubda - gəmi fiti,
Yeniqapıda - qatar səsi…
Qalxırıq ağır-ağır,
qəlyanaltıdan,
Mən, Kamal, Kamalın qaynı…
Vaiz küçəsinə gəlirəm,
evə çatıram,
üç dəfə çalıram zəngi…
Arvadım qapını açır,
uşaqlar üstümə yüyürür,
şükür, çörəyimiz var,
şükür, iştahımız var,
əyləşib, yemək yeyirik, bərabər,
alnımızın tərindən,
əlimizin əməyindən…
Otağa yayılır mərcinin ətri,
Bizə nə, el-aləmin on cür yeməyindən?
Gəzməyə çıxararam
arvadımı, uşaqlarımı,
bir avtobusa minirik
Ədirnə qapısından,
Sultan Əhməddədi
şabalıdların ən dadlısı,
əlli quruş verib,
kəndirbazlara baxırıq,
yaşımız - iyirmi beş
və İstanbul - bizim!
Dənizdə - balıqlar,
havada - quşlar gözəl!
Arvadımın bir gülüşü
sevdamı təzələr!
Dənizlərin qumuyam,
balıqların puluyam,
Adım Turqut,
sevda quluyam,
İstanbulluyam, istanbulluyam…
TANRI
Əlbəttə,
yaratdıqlarından
gözəlsən,
hər yerdə
və hər şeydəsən,
yəni,
Kırşəhərdə
bir məscidsən,
Kapadokiyada bir kilsəsən,
Ağ dənizdə
bəmbəyaz yelkənli
bir qayıq…
Nə bilim,
bəlkə bazar ertəsisən,
bəlkə cüməsən,
bəlkə
bir ormanda
bir ağacsan,
bu boydacıq…
Bəlkə…
Amma
bilirəm ki, ustasan
səhərləri yaratmaqda,
axşamları yaratmaqda…
Səhərlər xeyir,
axşamlar şər üçündümü?
Hər gün
beş rükət nazmazda
Ay bənizli qızlarla
üz-üzə dayanırsan,
amma
mən illərdi
sevdiyimə həsrətəm…
Deyəsən,
artıq-əskik danışdım,
bağışla…
Axı sən həm də əfv edənsən…
© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!
