Şeirlərdə İstanbul... - DİLSUZ

DİLSUZ

Ümid Yaşar Oğuzcan

İSTANBUL

Evin içində bir oda, odada İstanbul,

Tərtəmiz, bərraq bir ayna,

aynada İstanbul.

Mövsüm yaz oldu, qış oldu,

havada İstanbul,

Qadın çantasını açdı,

çantada İstanbul.

Uşaq bir qarmaq atdı dənizə, gördüm,

Çəkməyə başladı, qarmaqda İstanbul.

Bu nə tövr su, bu nə tövr şəhər,

Şüşədə İstanbul, masada İstanbul.

Biz gedəndə gedir, biz duranda durur,

        Ay kimi,

Bir yanda sən, bir yanda mən,

        ortada İstanbul.

Bir dəfə sevdinmi, əl çəkməz səndən,

Hara gedirsən get,

                        oradadır, orada İstanbul!

 

BAŞQA BİR İSTANBUL

Oturdum, başqa bir İstanbul düşündüm,

Daha çox sən olan, yəni, dopdolu səninlə.

Yaşılı daha yaşıl, mavisi daha mavi,

Hər şeyi gözəlləşdirən o əllərinlə.

 

Sildim bütün ulduzları göy üzündən,

Yerinə gözlərini qoydum, gözlərini.

Sərdim saçlarını üstünə İstanbulun,

Dodaqlarının rənginə boyadım hər yerini.

 

İndi İstanbul elə aydınlıq, elə pırıl-pırıl,

O əsən sənin ətrindir dənizlərdən, -

Sənin gözəlliyinlə süslədim bağçaları.

Səni İstanbul yapdım, İstanbulu sən,

Hər küçənə şeirimi yazdım, sətir-sətir,

İndi bu şəhərin bütün səmtləri səni anladır.

 

İSTANBUL İŞIQ-İŞIQ

İstanbul külək-külək, sevgilim,

gah bir lodosdu, dənizlərdən əsən,

ilıqmı, ilıq,

gah ülgüc kimi dəli poyraz .

Aç, tök saçlarını

                   küləklərinə İstanbulun,

bu şəhərdə sevgisiz və küləksiz

                                 yaşamaq olmaz.

 

İstanbul bulud-bulud, sevgilim,

bəzisi bəmbəyaz,

incə tül kimi,

bəzisi qapqara, qətran misalı...

Buludları da insanlarına

                         bənzər İstanbulun,

İnanma, sevgilim, inanma buludlara.

 

İstanbul yağış-yağış,

gah narın-narın yağar,

gah da səhəngdən süzülürcəsinə.

Hələ bir yağmağa başlasın...

Sevgilim,

ölmək yaşamaq kimidi bu şəhərdə,

Yaşamaq da ölmək kimi...

 

İstanbul dəniz-dəniz, sevgilim,

bir az maviyə,

bir az yaşıla çalan duzlu su -

üstündə irili-xırdalı qayıqlar...

Vəfasızdır dənizləri İstanbulun, sevgilim,

İstanbul qədər.

 

İstanbul qədəh-qədəh, sevgilim,

içdikcə içmək istəyir adam,

Sərxoşluğu od tutub

                         yanmağa bənzər

və bir kölgədir yalnızlıq

Səninlə dolaşar,

                     səninlə gəzər

                                   meyxanələrdə.

 

İSTANBUL DEDİM DƏ SƏNİ XATIRLADIM

Budur İstanbul...

Budur yorğun-arğın şəhər...

Budur canından bezmiş

                          Bosfor gəmiləri...

Budur kədərli tramvaylar...

Qalata körpüsündən

                    insanlar keçir,

                               üzlərində təlaş...

Və bir səssizlik

               əriyir pilləkənlərdə

                                   addım-addım.

Budur İstanbul...

İstanbul dedim də

səni xatırladım…

 

Balıqçı səbətlərində

tekir, bambunya, iskumru, levrik -

pulları gümüşə çalar -

Budur İstanbul…

Qarşıda

gözləri yaşlı bir qadın kimi

                                   Qız kuləsi,

və əl kimi

            Allaha açılmış minarələr…

Yorğun şəhər,

Məhzun şəhər…

İstanbul dedim də səni xatırladım.

 

Boğazdan bir gəmi keçdi,

Mənim ağlımdansa sənin gözlərin…

"Bəbək"di dedilər, düşdüm.

Hara baxırsan dənizdi.

mavi-mavi bir hüzndü

                        ayaqlarının altında…

Budur İstanbul,

Haliç,

Çiçək pasajı,

Bəyoğlu…

Bəyoğlunun dar küçələrində

İçim ürpərtilərlə,

                        qorxularla dolu…

İstanbul dedim də səni xatırladım.

 

Yavuz Bülənd BAKİLƏR

GÖZLƏRİN İSTANBUL OLUR

Qəfildən bir yağış başlayır yenə,

Bir gözəllik doğur ürəyimdə şeirdən.

Qağayılar qonurlar çiyinlərimə,

Gözlərin İstanbul olur birdən.

 

Səhərlərdən, axşamlardan uzağam,

Şeirlərim rüzgardır, dağlardan əsən.

Məhzun göllər kimi quruyacağam,

Bir gün birdən-birə çıxıb gəlməsən.

 

Şərqilərlə gələcəksən, duyğulu, incə,

Yalnız gözlərimə bax deyəcəksən.

Əllərim üsulca əllərinə dəyincə

Ansızın qeyb olub gedəcəksən.

 

Bir əlim elə hey şəklini çəkdikcə

                                      pəncərələrə,

Bir əlim elə hey siləcək, siləcək...

Qəlbim göyqurşağı, gündə min kərə

Sənin üçün, sənin üçün can verəcək.

 

Nə gözəl səni bulmaq bütün üzlərdə,

Sonra da qeyb etmək elə o yerdə.

Nə gözəl minəcəyim gəmilərə gecikmək,

Tək-tənha qalmaq iskələlərdə.

 

Qəfildən bir yağış başlayır yenə,

Bir gözəllik doğur ürəyimdə şeirdən.

Qağayılar qonurlar çiyinlərimə,

Gözlərin İstanbul olur birdən.

 

Ziya Osman SABA

İSTANBUL TÜRKÜSÜ

Səni görürəm yenə, İstanbul,

uzaqdan, gözlərimlə

                qucaqlayırmış kimi:

minar-minarə,

ev-ev,

yol-yol,

meydan-meydan...

 

Gəlir Boğaz içindən -

limandan qalxan gəmilərin səsi,

Mavi sular üstündə yenə

xatirələr qədər bəmbəyaz

                                Qız kuləsi.

 

Bir yanda

          səhər-səhər

                     günəşlə bərabər

doğulduğum sahil - Beşiktaşım.

Bir yanda səmt-səmt, yer-yer

beş yaşım,

on beş yaşım,

ah, iyirmi yaşım...

 

Durur o təpəcikdə

                  oxuduğum məktəb,

Əsgərlik çağımda

             qışla idi obir üzü.

Bir gün bir qızını

                      verdi mənə

Hüsnünə doymadığım Rumelihisarı.

 

Mənim deyilmi oralar -

Babamın yatdığı Kiçiksu,

Anamın yatdığı Eyubsultan...

Hər belə kövrəldikcə,

Sanki çocuqmuşum kimi,

Tutar əllərimdən İstanbul...

 

Naşidə GÖYTÜRK 

İSTANBUL

Gecəsində hüzn,

Gündüzündə hüzn,

Ulduzunda hüzn,

Dənizində hüzn.

Necə qıydın

        hələ fidan olan sevgimə?

Mən sənin yalanlarının

                   sancısını çəkirəm...

Ağlını başına yığ,

vuraram səni, İstanbul!

Vuraram boynundakı gərdanlıqdan,

Vuraram səni ən sarı payızından.

Ağlını başına yığ…

Sənə yalvaran

            bu neçənci şair,

bu neçənci şeir…

Yarımçıq qalmış

            sevgilərdən gəldik qucağına,

şeirimiz yetim qalsın deyə?

Dillə deyə bilmirəmsə,

                        qəlbimi anla:

sevda de buna,

çörək pulu de buna,

eşq de,

ar, namus de,

adət de,

cəfa de, səfa de,

vəfa de,

nə deyirsən, de!

Amma ağlını başına yığ,

özünü ələ al,

vuraram səni, İstanbul,

vuraram ən yaşıl baharından,

Qız kuləndən, Asiyandan, Bəbəkdən,

dənizindən vuraram səni,

mavi-mavi axar qanın,

mavi-mavi ağlaram sənə,

məni mənə vurdurma,

ağlını başına  yığ,

özünü ələ al,

İstanbul, İstanbul!

Ceyda GÖRK

* * *

Öl desən, ölərdim,

qal desən, qalardım.

Sev dedin, sevdim,

anlamadın…

Çıxıb getmək idimi muradın,

zifiri qaranlığım?

Hər gün dan söküləndə

yuyardın üzünü

səhər əzanlarının şəfəqlərində…

O əzanlarda hələ

                            duaların var…

Sevdalım,

bu şehri-İstanbul kimi

            fikirlərim qarmaqarışıqdı

Nə yaşadığım,

            nə yaşamadığım bəlli…

Mümkünü yox unutmamın…

İstanbulu sevər kimi

                          sevdim səni,

Və sənsiz

İstanbulu həsrət kimi

                        yaşadım.

 

 

Turqut UYAR

BİR SƏHƏR

Ver əlini, Heydərpaşa,

Gəmi limandadır, pırıl-pırıl.

Hava azacıq soyuq.

Dənizdən qətran və balıq iyi gəlir,

Körpüdən qayıqla

            keçmişəm qarşı üzə,

Birnəfəsə çıxdım bizim yoxuşu…

Bir gün səhər-səhər qapını döysəm,

Kimdir? - desən

       yuxulu səsinlə içəridən…

Nə bilim,

bəlkə saçların dağınıqdır,

            bəlkə tam ayılmamısan,

Bəlkə əvvəlkindən də

             gözəl olmusan?

Nə bilim?

Bir gün səhər-səhər qapını döysəm,

Oyandırsam yuxudan səni,

Hələ sis çəkilməmiş Haliçdən,

Hələ insanlar işə getməmişdən…

 

 

Kubilay TƏK 

MƏNİM ADIM İSTANBUL

İstanbul mənim şəhərim,

aynada əks edən üzüm.

İstanbul mənim şəhərim,

İstanbul qışım, yazım.

 

İstanbul yorğun əllərim,

gecə qaranlığım.

İstanbul yorğun əllərim,

hər zaman inandığım.

 

İstanbul mənim adım,

Konstantindən sonrakı.

İstanbul mənim adım

ölənədək baki

 

İstanbul mənim türküm, -

gecələr dinlədiyim.

İstanbul mənim türküm -

ağlayaraq inlədiyim.

 

İstanbul ana qucağım,

İsti, dalda bucağım.

İstanbul ana qucağım,

Olmasa, olmayacağam.

 

İstanbul içimdəki sancı

qıvrılaraq izlədiyim.

İstanbul içimdəki sancı,

hər kəsdən gizlədiyim.

 

İstanbul mənim adım

Konstantindən sonra

İstanbul mənim adım

1453-dən sonra.

 

Nazim HİKMƏT

GÜLXANƏ PARKINDA

Başım köpük-köpük bulud, içim, çölüm dəniz,

Mən bir ceviz ağacıyam Gülxanə parkında.

Budaq-budaq, şerham-şerham qocaman bir ceviz,

Nə sən bunun fərqindəsən, nə polis fərqində.

Mən bir ceviz ağacıyam Gülxanə parkında,

Yarpaqlarım suda balıq kimi qıvıl-qıvıl,

Yarpaqlarım ipək məndil kimi tiril-tiril.

Yarpaqlarım əllərimdir, tam yüz min əlim var,

Yüz min əllə toxunuram sənə, İstanbula.

Yarpaqlarım gözlərimdir, şaşaraq baxaram,

Yüz min gözlə seyr edərəm, səni, İstanbulu,

Yüz min ürək kimi çarpar-çarpar yarpaqlarım.

 

Mən bir ceviz ağacıyam Gülxanə parkında,

Nə sən bunun fərqindəsən, nə polis fərqində.

 

DAVİD OYSTRAXA

MƏKTUB

 

İstanbula getmişsiniz.

Konsetinizdəymiş.

Çox bəxtsiz bir qadını

                        xoşbəxt etmişsiniz.

Yağmura uzanan

            iki yaşıl yarpaq kimi gözləri

                        baxmış barmaqlarımıza.

Məktubunda "Unutdum hər şeyi" - deyir,

Dərdlərindən başqa     

                              unudacaq bir şeyi yox.

"Ağladım" deyir, "Fərəhləndim" - deyir,

"Dünya" - deyir, "gözəl, içim rahat".

Siz qısqandığım

                 biricik insansınız, ustad.

 

İSTANBULLU QAĞAYILAR

 

"Slavya" qəhvəxanasında

                           dostum Tauferlə

Vıltava irmağının sahilində

                                    üzbəüz oturub,

Şirin-şirin söhbət etməyi sevirəm,

İllah da səhər-səhər,

                        illah da yaz aylarında

 

İllah da səhər-səhər,

                        illah da yaz aylarında.

Söhbət edərkən xəyallara dalarıq,

Bir-birimizi

gah itirərik

                        gah bularıq…

İllah da səhər-səhər,

                        illah da baharda

Praqa şəhəri gümüşü bir dumandır,

Və birdən Nezval çıxar qəbrindən,

            paramparça ürəyi də əlində,

qarşılaşırlar Orxan Vəliylə.

Rumelihisarında gəlir -

telli qovağa bənzər Orxanım,

onun da ürəyi dəlik-deşik…

 

Biz də o yolun yolçusuyuq, Taufer,

bilirik, sənətlərin ən qorxulusu şairlikdir:

sirlər sirrini öyrənmək üçün

ürəyini yeyəcəksən, yedirdəcəksən…

 

Praqa şəhəri gümüşü bir dumandır,

Vıltava limanına

qağayılarla gəlir İstanbul…

Legionerlər körpüsünə gedək, Taufer,

gedək İstanbullu qağayılara yem verək…


Hazırladı:
Dilsuz


© Müəllif hüquqları qorunur! Mətndən istifadə etdikdə istinad mütləqdir!